କିଏ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ? ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନା ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ତାମିଲନାଡୁରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ବନାମ ରାଜ୍ୟପାଳ ବିବାଦ ଏବେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କ୍ଷମତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିଛି। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ବିଲ୍ ପାସ କରିବା ପାଇଁ ସମୟସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପରେ, ଦେଶର ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜଗଦୀପ ଧନଖଡ଼ଙ୍କ ଏକ ବିବୃତ୍ତି ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଦେଶର ନ୍ୟାୟପାଳିକା ବିରୁଦ୍ଧରେ କଡ଼ା ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରି ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆମେ ଏପରି ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବୁ ନାହିଁ ଯେଉଁଠାରେ କୋର୍ଟମାନେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବେ।

ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି କୋର୍ଟ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇପାରିବେ କି? ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତିର ନ୍ୟାୟିକ ସମୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ପାଖରେ ଯଥେଷ୍ଟ କ୍ଷମତା ଅଛି କି? ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛୁ ଯେ ଭାରତରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏବଂ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି। ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେଉଛନ୍ତି ତିନି ସେନାର ସର୍ବୋଚ୍ଚ କମାଣ୍ଡର । ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କର ମଧ୍ୟ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି କରିବାର ଅଧିକାର ଅଛି। ତଥାପି, ଏଠାରେ ଗୋଟିଏ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କେବଳ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର କଲେଜିୟମର ସୁପାରିଶରେ ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଅନ୍ତି।

ସେହି ସମୟରେ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କର ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ପଦବୀରୁ ବହିଷ୍କାର କରିବାର ଅଧିକାର ମଧ୍ୟ ଅଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଯଦି କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଇନଗତ କିମ୍ବା ତଥ୍ୟଗତ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, ତେବେ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏହି ବିଷୟରେ ପରାମର୍ଶ ଦେବାକୁ କୋର୍ଟକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ମଧ୍ୟ ଦେଇପାରିବେ। ସେହି ସମୟରେ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡରେ କେବଳ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କ୍ଷମା କରିପାରିବେ। ଯଦି ଆମେ ଏହାକୁ ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖିବା, ତେବେ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏବଂ କୋର୍ଟର କାର୍ଯ୍ୟ ଭିନ୍ନ। ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପଦବୀ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ହେଉଛି ନ୍ୟାୟପାଳିକାର ସର୍ବବୃହତ ଏକକ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇପାରିବେ, କିନ୍ତୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନୁହେଁ।